BRACIA DOBRZYŃSCY - FRATRES MILITES CHRISTI DE DOBRIN - Komandoria Krakowska

Forum BRACIA DOBRZYŃSCY Strona Główna
 

 FAQ   Szukaj   Użytkownicy   Grupy   Rejestracja  Profil   

Zaloguj się, by sprawdzić wiadomościZaloguj się, by sprawdzić wiadomości   ZalogujZaloguj 

 
Świadectwa triumfu i klęski. Historia dokumentów Zakonu K...


 
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum BRACIA DOBRZYŃSCY Strona Główna -> POWIĄZANE Z ZAKONEM (cosas conectadas con la orden)
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość

BRAT BRUNON
BRAT RYCERZ




Dołączył: 13 Maj 2007
Posty: 2577
Przeczytał: 0 tematów

Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: KRAKÓW
Płeć: Mężczyzna

PostWysłany: Wto 15:14, 10 Lis 2009    Temat postu: Świadectwa triumfu i klęski. Historia dokumentów Zakonu K...

Świadectwa triumfu i klęski.
Historia dokumentów Zakonu Krzyżackiego.
Monika Kuhnke
Cenne, bezcenne/utracone, Nr 2 (20) kwiecień 2000


Odzyskanie zagrabionych w czasie wojny dzieł sztuki, nawet znając ich obecne miejsce przechowywania, wbrew powszechnym opiniom i oczekiwaniom poszkodowanych, jest procesem długotrwałym. Dzieje się tak nawet wtedy, kiedy udaje się udowodnić, że dany obiekt wywieziony z Polski, jest tym samym, który został właśnie odnaleziony gdzieś poza jej granicami. Najczęściej jednak brak odpowiedniej, podstawowej dokumentacji, bo i nierzadko zniszczonej w czasie wojny, czy materiału fotograficznego, tworzą przeszkody trudne do pokonania. Pojawia się problem, czy np. zaginiony obraz, niesygnowany, znany jedynie z XIX-wiecznego spisu jako Kwiaty w wazonie, często o przybliżonych wymiarach, bez ilustracji, to ten sam, który został właśnie odnaleziony.

Takie problemy generalnie nie dotyczą materiałów archiwalnych o ogólnie znanej treści i proweniencji. Odnalezione nie stwarzają problemów związanych z ich identyfikacja. Niestety, straty wojenne Polski w dziedzinie archiwistyki są ogromne, i tym boleśniejsze, że większość bezcennych dokumentów uległa świadomemu zniszczeniu przez nieprzyjaciela, jako świadectwa wielowiekowej historii i państwowości Polski.

W momencie wybuchu II wojny światowej w stołecznym Archiwum Głównym Akt Dawnych większość zespołów pozostała na miejscu, w gmachu przy ul. Długiej 24 (zaledwie część z nich w czerwcu 1939 r. przewieziono w celu zabezpieczenie do Fortu im. Sokolnickiego na Żoliborzu). Powierzono je opiece pracowników oraz osób zaufanych i to dzięki ich energicznym działaniom uratowano zbiory przed unicestwieniem podczas pierwszych bombardowań miasta.

Zaraz po kapitulacji Warszawy, 7 października, w Archiwum zjawił się dr Erich Randt. Przed wojną był postacią znaną, dyrektorem Pruskiego Archiwum Państwowego. Jednak tego dnia występował jako komisarz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Rzeszy upełnomocniony do objęcia archiwów polskich na ziemiach zajętych przez armię niemiecką. Zażądał przekazania sobie kluczy do magazynów oraz pomieszczeń archiwalnych, a kierownika Archiwum mianował odpowiedzialnym za bezpieczeństwo zasobów. Rozmowy na temat losów archiwaliów zgromadzonych w Archiwum rozpoczął już następnego dnia oświadczając, że część zespołów akt, w tym także te przechowywane w Archiwum Głównym, przekazana zostanie archiwom niemieckim.

Ten zamiar potwierdził wiosną 1940 r. kierownik warszawskiego Urzędu Archiwalnego dr Erich Weise. Przekazaniu na rzecz archiwów niemieckich miała ulec część archiwaliów przechowywanych na terenie utworzonego 26 października 1939 r. Generalnego Gubernatorstwa. Do przeprowadzenia odpowiednich kwerend wyznaczeni zostali specjalnie delegowani w tym celu archiwiści niemieccy z Królewca, Poznania (archiwum działające na terenie włączonym do Rzeszy) oraz Wrocławia. W odpowiedzi strona polska podjęła bezprecedensową walkę o zbiory archiwalne, walkę taką, jaka w ówczesnych okolicznościach była możliwa. Przygotowała cały szereg uzasadnień, zgodnych z obowiązującymi powszechnie zasadami w archiwistyce, dotyczącymi m. in. niepodzielności zespołów. Chodziło przede wszystkim, choć nie tylko, o obronę Archiwum Koronnego oraz akt Kancelarii Królewskiej.

Wkrótce po złożeniu pierwszego uzasadnienia, w czerwcu 1940 r. w Archiwum przy ul. Długiej zjawili się zapowiadani wcześniej archiwiści niemieccy w celu dokładnego rozpoznania zbiorów archiwalnych i konfrontacji zawartości Archiwum z wcześniej przygotowanymi przez nich spisami. Praca trwała kilka miesięcy i zakończyła się późną jesienią. Dopiero wtedy przyszła oficjalna odpowiedź na uzasadnienie strony polskiej. Uwzględniała ona tylko część naszych argumentów. Za zespoły niepodzielne Niemcy uznali tylko zespoły akt władz i urzędów naczelnych oraz centralnych dawnej Rzeczypospolitej. Natomiast akta władz lokalnych i prowincjonalnych miały ulec podziałowi pomiędzy Archiwum Główne a archiwa niemieckie we wspomnianych ośrodkach. Jako zasadę przyjęto fakt, czy urząd wytwarzający te akta miał swoją siedzibę na terenie należącym w 1940 r. do Rzeszy, czy w granicach Generalnego Gubernatorstwa. W pierwszym przypadku archiwalia miały być wydane jednemu z właściwych terytorialnie archiwów niemieckich (Królewiec, Wrocław, Poznań).

Przedstawiciele Archiwum w Królewcu zażądali wydania części Archiwum Koronnego Krakowskiego, a przede wszystkim dokumentów, które w swoim czasie należały do wielkiego mistrza Zakonu Krzyżackiego.

Był to zbiór dokumentów pergaminowych o ogromnej wartości zarówno historycznej, jak i archiwalnej. Najwcześniejsze z nich pochodziły z początku XIII w., najpóźniejsze z połowy wieku XV. Obrazowały stosunki pomiędzy Polską a Zakonem, świadczyły o głośnych triumfach, ale i wielkich klęskach Zakonu, które choć o znaczeniu już tylko historycznym, burzyły obraz niezwyciężonej III Rzeszy. To właśnie w wyniku tej największej i ostatecznej klęski/ jaką była sekularyzacja Zakonu dokonana przez wielkiego mistrza Albrechta Hohenzollerna i utworzenie świeckiego księstwa, a wreszcie złożenie hołdu lennego Zygmuntowi l Staremu (1525 r.), dokumenty te zostały przekazane królowi polskiemu. Złożono je na Wawelu, gdzie weszły w skład Archiwum Koronnego, przebogatego zbioru zawierającego Archiwum Dyplomatyczne Rzeczypospolitej i księgi Metryki Koronnej oraz Metryki Litewskiej.

W Krakowie dokumenty te byty przechowywane do momentu elekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego. Ostatni król Polski polecił bowiem zgromadzić w Warszawie Archiwum Rzeczypospolitej. Akcja ta trwała latami i wprowadziła, choć umowny, podział na dwa Archiwa Koronne: Krakowskie i Warszawskie. Okres zaborów spowodował znaczne rozproszenie zbioru. Po odzyskaniu niepodległości podjęto prace nad jego odtworzeniem, jednak zaawansowane już prace przerwał wybuch wojny.

Żądanie wydania dokumentów Zakonu Krzyżackiego w 1940 r. było w sposób aż nadto czytelny niezgodne z przyjętą przez Niemców zasadą niepodzielności narosłych historycznie zespołów akt władz naczelnych i centralnych. Strona polska złożyła więc pisemne merytoryczne uzasadnienie nienaruszalności tej zasady. Rozpoczęła się wymiana korespondencji, wreszcie narady. Porozumienia nie osiągnięto. Wkrótce okupacyjny warszawski Urząd Archiwalny oficjalnie zawiadomił Archiwum Główne, że Dyrekcja Archiwów Generalnego Gubernatorstwa nakazała przygotować do wydania archiwum królewieckiemu dokumenty w liczbie 74 sztuk (a nie jak wcześniej żądano - 108). Wydanie nastąpiło 17 grudnia 1940 r. po uprzednim sporządzeniu spisu zdawczo-odbiorczego i wykonaniu fotografii. Po odbiór zgłosił się specjalnie delegowany do tego urzędnik. Dokumenty pojechały do Królewca.

Po zakończeniu wojny dokumenty Zakonu Krzyżackiego znalazły się na terenie Niemiec, w Getyndze. Strona polska już w 1948 r. złożyła wniosek o ich zwrot. Bezskutecznie. Kolejne wystąpienia także nie przyniosły rezultatu, podobnie jak ostatnie w 1992 r. Obecnie dokumenty (w liczbie 73; jeden z nich po wojnie zaginał) przechowywane są w zbiorach Tajnego Archiwum Pruskiej Fundacji Kultury w Berlinie-DahIem.


Spis 74 dokumentów wywiezionych przez Niemców do Królewca sporządzony na podstawie listy zdawczo-odbiorczej z dnia 19 grudnia 1940 r. (pisownia nazwisk, tytułów i nazw miejscowości oryginalna):
1. Papież Innocenty III wydaje przywilej protekcyjny dla Zakonu Krzyżackiego; dn. 18 II 1215 r. (nie zawiera) bulli);
2. Cesarz Fryderyk II potwierdza Zakonowi Niemieckiemu nadania ks. Konrada mazowieckiego i rozszerza je szczególnymi przywilejami; III 1226 r. (nie zawiera) bulli);
3. Konrad, książę mazowiecki i kujawski, nadaje Zakonowi Niemieckiemu ziemię chełmińską i wieś Orłowo na Kujawach; dn. 23 IV 1228 r. (zachowane dwie pieczęcie, jednej brak);
4. Konrad, książę mazowiecki i kujawski, nadaje Zakonowi Rycerskiemu Braci Dobrzyńskich ziemię dobrzyńską w granicach opisanych i inne posiadłości; dn. 4 VII 1228 r. (zachowane trzy pieczęcie, jednej brak);
5. Konrad, książę mazowiecki i kujawski, nadaje Zakonowi Niemieckiemu ziemię chełmińską opisując jej granice; 1230 r. (zachowana jedna pieczęć);
6. Biskup pruski Christian odstępuje Zakonowi Niemieckiemu swe posiadłości i prawa; 1230 r.
7. Konrad, książę mazowiecki i kujawski, nadaje Zakonowi Niemieckiemu zamek Nieszawę i cztery wsie; 1230 r. (zachowana jedna pieczęć, brak dwóch);
8. Papież Grzegorz IX potwierdza Zakonowi Niemieckiemu darowizny biskupa Chrystiana i Konrada ks. mazowieckiego; dn. 27 VIII 1230 r. (bulla);
9. Papież Grzegorz IX potwierdza Zakonowi Niemieckiemu posiadanie ziemi chełmińskiej i przyszłych zdobyczy na poganach; dn. 12 IX 1230 r. (bulla);
10. Kazimierz, książę kujawski i łęczycki, wyraża zgodę na objęcie przez Zakon Niemiecki ziemi chełmińskiej; dn. 6 I 1233 r. (zachowana jedna pieczęć);
11. Papież Grzegorz IX zabezpiecza Zakonowi Niemieckiemu posiadanie ziemi chełmińskiej biorąc ją pod opiekę; dn. 3 VIII 1234 r. (zawierał bullę);
12. Papież Grzegorz IX poleca Zakon Niemiecki opiece ks. mazowieckiego, Konrada; dn. 9 IX 1234 r. (zawierał bullę);
13. Papież Grzegorz IX zatwierdza włączenie Zakonu Braci Dobrzyńskich do Zakonu Niemieckiego; dn. 19 IV 1235 r. (zawierał bullę);
14. Papież Grzegorz IX zatwierdza układ między Zakonem Niemieckim a Konradem ks. mazowieckim; dn. 12 I 1236 r. (zawierał bullę);
15. Kazimierz, książę kujawski, zawiera układ z Zakonem Niemieckim; dn 29 VI 1238 r. (dwie pieczęcie);
16. Przeor dominikanów z Chełmna i gwardian franciszkanów poświadczają tekst dokumentu biskupa płockiego Guntera z dn. 17 III 1230 r., którym odstąpił Zakonowi Niemieckiemu swe posiadłości w ziemi chełmińskiej; ok. 1250 r. (zachowane trzy pieczęcie);
17. Papież Aleksander IV poleca biskupowi chełmińskiemu, aby czuwał nad dochowaniem układu zawartego między Zakonem Niemieckim a księciem kujawskim; dn. 9 III 1255 r. (zawierał bullę);
18. Papież Aleksander IV bierze w opiekę ziemię chełmińską, nadając ją Zakonowi Niemieckiemu na wieczne czasy; dn. 26 VII 1257 r. (zawierał bullę);
19. Kazimierz, książę kujawski, i mistrz Gerhard von Herzberg zawierają układ w sprawie ziemi lubawskiej; dn. 4 VIII 1257 r. (jedna pieczęć);
20. Papież Aleksander IV wzywa Zakon Niemiecki do walki z Tatarami w przymierzu z władcami sąsiednich krajów; dn. 17 XII 1259 r. (zawierał bullę);
21. Papież Aleksander IV bierze pod opiekę terytorium należące do Zakonu Niemieckiego; dn. 25 I 1260 r. (zawierał bullę);
22. Miasto Toruń układa się z wicelandmistrzem Helmerichem von Wurzburg o posiadłości ziemskie i dochody; 15 III 1262 r. (jedna pieczęć);
23. Papież Urban IV zatwierdza regułę Zakonu Niemieckiego; dn. 30 VI 1263 r. (zawierał bullę);
24. Kazimierz, książę kujawski i łęczycki, przystaje na sąd polubowny w sprawie swego sporu z Zakonem Niemieckim; pot. II 1263 r. (zachowane dwie pieczęcie, jednej brak);
25. Anzelm, biskup warmiński, transsumuje dokument Konrada ks. mazowieckiego z dn. 5 VIII 1222 r. (tzw. łowicki) zawierający nadania na rzecz Christiana, biskupa pruskiego; II 1264 r. (zachowane trzy pieczęcie, jednej brak);
26. Proboszcz kruświcki stwierdza, że otrzymał wieś Młyniec od landmistrza Ludwika v. Baldersheima; 1265 r. (zachowane trzy pieczęcie);
27. Bolesław, książę wielkopolski, zawiera układ pojednawczy z Zakonem Niemieckim, dn. 31 X 1271 r. (brak pieczęci);
28. Cesarz Rudolf l odnawia przywilej Fryderyka II z 1226 r. dla Zakonu Niemieckiego (egz. l.); dn. 10 X 1277 r. (jedna pieczęć);
29. Cesarz Rudolf l odnawia przywilej Fryderyka II z 1226 r. dla Zakonu Niemieckiego (egz. 2.); dn. 10 X 1277 r. (jedna pieczęć);
30. Leszek, książę kujawski i inowrocławski, zastawia Zakonowi Niemieckiemu ziemię michałowską; dn, 15 XI 1303 r. (jedna pieczęć);
31. Leszek, książę kujawski i inowrocławski, zastawia Zakonowi Niemieckiemu ziemię michatowską; dn. 14 X 1304 r. (jedna pieczęć);
32. Jan, biskup płocki, układa się z Zakonem Niemieckim o kolonizację w dobrach kościoła płockiego w ziemi michatowskiej i na 200 łanach koło Księtego; dn. 17 VI 1312 r. (dwie pieczęcie);
33. Leszek, książę kujawski i inowrocławski, sprzedaje Zakonowi Niemieckiemu ziemię michatowską; dn. 17 VII 1317 r. (jedna pieczęć);
34. Wacław, książę mazowiecki, zawiera przymierze z Zakonem Niemieckim; dn. 2 I 1326 r. (jedna pieczęć);
35. Król czeski Jan pozwala Zakonowi Niemieckiemu podejmować nowe lokacje w ziemi dobrzyńskiej; 3 IV 1329 r. (jedna pieczęć);
36. Król czeski Jan sprzedaje Zakonowi Niemieckiemu ziemię dobrzyńską (egz. l.); dn. 16 III 1330 r. (jedna pieczęć);
37. Król czeski Jan sprzedaje Zakonowi Niemieckiemu ziemię dobrzyńską (egz. 2.); dn. 16 III 1330 r. (jedna pieczęć);
38. Król czeski Jan nakazuje mieszkańcom ziemi dobrzyńskiej posłuszeństwo dla Zakonu Niemieckiego; dn. 17 III 1330 r. (jedna pieczęć);
39. Król węgierski Karol i król czeski Jan wydają wyrok w sprawie między Polską a Zakonem Niemieckim; dn. 26 XI 1335 r. (jedna pieczęć, jednej brak);
40. Król czeski Jan zawiadamia wielkiego mistrza Zakonu Niemieckiego, na jakich warunkach zawarty został pokój z królem Kazimierzem i jakie dokumenty mają być wystawione; dn. 3 XII 1335 r.
41. Kazimierz, król polski, uznaje wyrok wyszehradzki z dn. 26 XI 1335 r., 26 V 1336 r. (jedna pieczęć);
42. Król czeski Jan, przejmując Brześć, Inowrocław i Dobrzyń z rąk Zakonu, obiecuje mu oddać je, gdyby Polska nie uznała wyroku wyszehradzkiego; dn. 10 III 1337 r. (jedna pieczęć);
43. Cesarz Ludwik IV zakazuje wielkiemu mistrzowi stawać przed jakimkolwiek sądem w sprawie nadań cesarskich; dn. 22 VII 1338 r. (jedna pieczęć);
44. Gelhard z Cahores, legat papieski, wydaje wyrok w sprawie między Polską a Zakonem, nakazujący zwrot Pomorza i innych ziem zabranych; dn. 15 IX 1339 r. (dwie pieczęcie);
45. Papież Benedykt XII zaleca dwóm biskupom ponowne rozpatrzenie sporu polsko-krzyżackiego; dn. 22 VI 1341 r. (bulla);
46. Papież Klemens VI poleca biskupom krakowskiemu i chełmińskiemu rozpatrzenie spraw polsko-krzyżackich; dn. 5 V 1343r.(bulla);
47. Miasta Kraków, Sandomierz i Sącz poręczają dochowanie pokoju kaliskiego; dn. 15 VII 1343 r. (trzy pieczęcie);
48. Kasztelan i wojewoda krakowski, wojewoda i kasztelan sandomierski oraz kasztelanowie wiślicki i wojnicki poręczają dochowania pokoju kaliskiego; dn. 15 VII 1343 r. (zachowanych pięć pieczęci, jednej brak);
49. Opis przebiegu granicy polsko-krzyżackiej. Egzemplarz wystawiony przez stronę polską; dn. 14 VI 1349 r. (zachowana jedna pieczęć, dwóch brak);
50. Książęta pomorscy szczecińscy Warcisław i Bogusław przyrzekają wolności celne dla Zakonu Niemieckiego w ziemiach dobrzyńskiej i bydgoskiej, jeśli je uzyskają na Polsce; dn. 10 VII 1386 r. (dwie pieczęcie);
51. Pełnomocnicy strony polskiej z jednej a Krzyżacy z drugiej przenoszą dalszy ciąg rokowań rozpoczętych w Solcu Kujawskim do Nidzicy (Neidenburg) zamiast do Złotoryi lub Rypina; dn. 14 V 1389 r. (cztery pieczęcie);
52. Wielki mistrz Konrad Wallenrod stwierdza, że Władysław książę opolski zastawił mu ziemię dobrzyńską; dn. 27 VII 1392 r. (jedna pieczęć);
53. Ofka, księżna opolska, wyraża zgodę na zastaw ziemi dobrzyńskiej Zakonowi Niemieckiemu; dn, 21 V 1394 r. (sześć pieczęci);
54. Król węgierski Zygmunt wyraża zgodę na zastaw ziemi dobrzyńskiej Zakonowi Niemieckiemu; dn. 8 II 1396 r. (jedna pieczęć);
55. Król polski Władysław zatwierdza pokój kaliski; dn. 23 V 1404 r. (jedna pieczęć);
56. Król polski Władysław przyrzeka wielkiemu mistrzowi, że nie będą doń kierowane pretensje w związku ze zwrotem ziemi dobrzyńskiej; dn. 10 VI 1405 r. (jedna pieczęć);
57. Papież Aleksander V wzywa wielkiego mistrza do zachowania pokoju z Polską; dn. 23 I 1410 r. (bulla);
58. Wacław, król rzymski i czeski, podtrzymuje swój wyrok w sprawie polsko-krzyżackiej; dn. 4 IV 1410 r. (jedna pieczęć);
59. Wacław, król rzymski i czeski, stwierdza, że wielki mistrz dopełnił warunków wyrażonych w jego wyroku polubownym, Polska zaś tych warunków nie dopełniła; dn. 4 VI 1410 r. (brak pieczęci);
60. Wacław, król rzymski i czeski, jako sędzia polubowny w sprawie miedzy Polską a Zakonem inseruje dokument króla polskiego uznający go za arbitra; dn. 5 VI 1410 r. (jedna pieczęć);
61. Papież Jan XXIII zwraca się do wielkiego mistrza, aby dochował warunków pokoju toruńskiego; dn. 5 XII 1411 r. (bulla);
62. Zygmunt, król rzymski i węgierski, wydaje wyrok w sprawie między Polską a Zakonem; dn. 24 VIII 1412 r. (jedna pieczęć);
63. Stany pruskie wypowiadają się w sprawie wykonania wyroku polubownego króla Zygmunta Luksemburczyka w sporze polsko-krzyżackim (piętnaście pieczęci);
64. Papież Marcin V wzywa wielkiego mistrza do dochowania pokoju z Polską; dn. 20 I 1418 r. (bulla);
65. Pełnomocnicy strony polskiej przedłużają zawieszenie broni do 13 VII 1419 r.; dn. 26 IV 1418 r. (dwadzieścia jeden pieczęci);
66. Legaci papiescy Jakub biskup Spoleto i Ferdynand biskup Lugo oświadczają, że wina za rozbicie układów w Gniewkowie 5-12 V spada na przedstawicieli Polski; dn. 12 V 1419 r. (dwie pieczęcie);
67. Biskup poznański Gerhard transsumuje dokument darowizny Nieszawy z r. 1230; dn. 10 V 1421 r. (jedna pieczęć);
68. Traktat pokoju polsko-krzyżackiego zawarty nad Jeziorem Melneńskim. Egzemplarz wystawiony przez stronę polską; dn. 27 IX 1422 r. (sto trzynaście pieczęci zawieszonych, jedna luźna, jedna we fragmentach);
69. Strona polska potwierdza układ pokoju zawartego nad Jeziorem Melneńskim; dn. 7 VI 1424 r. (jedna pieczęć);
70. Arcybiskup gnieźnieński Wojciech zawiera pokój polsko-krzyżacki; dn. 13 VI 1424 r. (jedna pieczęć);
71. Wysłannicy soboru bazylejskiego składają na Polskę winę za to, że pokój z Zakonem Niemieckim nie dochodzi do skutku; dn. 15 VI 1433 r. (trzy pieczęcie);
72. Pełnomocnicy polscy wystawiają w Jasieńcu dokument zawieszenia broni między Polską a Zakonem; dn. 13 IX 1433 r. (zachowanych 15 pieczęci, brak jednej);
73. Król polski Kazimierz domaga się od stanów pruskich przysięgi na dochowanie pokoju brzeskiego; dn. 13 I 1448 r. (jedna pieczęć);
74. Król polski Kazimierz wystawia list żelazny dla wielkiego mistrza udającego się na rokowania pokojowe; dn. 20 IX 1455 r. (jedna pieczęć);

W tekście wykorzystano m. in.:
J. Karwasińska, Straty Archiwum Koronnego, (wSmile Straty archiwów i bibliotek warszawskich w zakresie rękopiśmiennych źródeł historycznych, 1.I, Warszawa 1957, s. 29-31, 37-49.
A. Stebelski, Dzieje zniszczenia Archiwum Głównego Akt Dawnych, (wSmile Straty archiwów i bibliotek warszawskich w zakresie rękopiśmiennych źródeł historycznych, t.I, Warszawa 1957, s. 14-28.
Informacje przekazane przez dr hab. Władysława Stępniaka - Zastępcę Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych.


Monika Kuhnke
Cenne, bezcenne/utracone, Nr 2 (20) kwiecień 2000


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Wyświetl posty z ostatnich:   
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum BRACIA DOBRZYŃSCY Strona Główna -> POWIĄZANE Z ZAKONEM (cosas conectadas con la orden) Wszystkie czasy w strefie EET (Europa)
Strona 1 z 1

 
Skocz do:  
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
 
 


fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001, 2002 phpBB Group

 
Regulamin